Burza, Przepięcia elektryczne? Uważaj na swój sprzęt
Laptopy to urządzenia, których układ zasilania jest skomplikowany, rozbudowany i bardzo precyzyjny, stąd również bardzo wrażliwy na czynniki zewnętrzne. Składa się m.in. z zasilacza sieciowego i przetwornic na płycie głównej i elementów kooperujących, które służą do zasilania układów płyty i zewnętrznych urządzeń do niej podłączonych.
Przetwornice wystawiają ściśle ustalone napięcia zasilania do określonych segmentów funkcjonalnych notebooka i urządzeń do niego podłączonych. Tranzystory współpracujące w przetwornicach określane są jako kluczujące. Niektóre przetwornice są uruchamiane od razu w momencie podłączenia zasilacza do gniazda zasilającego, inne zaś są włączane po włączeniu laptopa przyciskiem zasilania.
Widać z powyższego, że nawet wyłączony laptop jest narażony na zakłócenia z sieci energetycznej lub LAN (Local Area Network).
Jedną z najczęstszych przyczyn usterek elektrycznych układów laptopa jest poprzez bezpośrednie uderzenie pioruna w sieć elektroenergetyczną, lub indukowanie się napięcia tzw. impulsu elektromagnetycznego, gdy piorun uderzy nośnika sieci energetycznej.
Impuls taki powstaje wskutek wytworzenia przez wyładowanie atmosferyczne o wysokim napięciu impulsowego pola magnetycznego. To pole indukuje z kolei wysokie napięcie we wszystkich pobliskich obwodach energetycznych i urządzeniach elektrycznych (w tym w liniach energetycznych, sieciach telekomunikacyjnych, antenach, transformatorach itp.). Napięcie impulsu w niedalekim obszarze od uderzenia jest na tyle wielkie, że często powoduje poważne uszkodzenia sieci oraz zainstalowanych do tych sieci urządzeń. Może to dotyczyć wszystkich niezabezpieczonych urządzeń elektrycznych w pobliżu. M.in. Central telefonicznych, Routerów oraz komputerów.
Jak się uchronić przed przepięciami?
Wiele osób stosuje listwy zasilające mylnie nazywane przeciwprzepięciowymi. Nic bardziej mylnego. Listwa taka ma tylko bezpiecznik i prymitywny filtr przeciwzakłóceniowy. Listwa zabezpieczy tylko instalację elektryczną przed nadmiarowym poborem przez nią prądu. Nie zabezpieczy jednak przed impulsem elektrycznym z sieci energetycznej.
W celu ochrony przed skutkami przepięć wywołanych przez impuls elektromagnetyczny w sieciach elektroenergetycznych stosuje się aparaty elektryczne zwane ochronnikami przepięciowymi. Można zastosować też tzw zasilacze awaryjne UPS z szybkim zabezpieczeniem, jednak najlepszą i sprawdzoną metodą jest odłączenie od komputera wszystkich przewodników (kabli) – zasilających, USB i koniecznie kabli sieciowych LAN.
Straty w laptopach spowodowane przez wyładowania atmosferyczne przeważnie są dosyć poważne. Od spalenia karty LAN i przetwornic wstępnych do całkowitego unicestwienia wszystkich urządzeń wewnątrz komputera. Jeżeli podejrzewasz, że Twój laptop mógł ulec uszkodzeniu w wyniku przepięcia, nie włączaj go ponownie. Odłącz wszystkie przewody i jak najszybciej udaj się do serwisu. Być może jeszcze nie wszystko stracone.
.